Ik was met iemand in een park om een onderzoekje te doen naar de bomen die daar groeien. We komen daar regelmatig en vinden het leuk om te ontdekken wat anderen daar zoal doen. Soms is het duidelijk, soms gissen we er naar. Naast wandelaars komen er in dat park regelmatig mensen om foto’s te nemen van wat er zoal groeit en bloeit. En wordt er momenteel onderzoek gedaan naar muggen.
Wat gebeurt daar?
Degene met wie ik was zag iemand in gehurkt in de struiken zitten. Met de gedachte met-wat-voor-interessants-zou-die-bezig-zijn bleven we rondhangen op het pad waar die struiken zo ongeveer op uit kwamen. Toen de jongen zich oprichtte en naar het pad kwam begon degene met wie ik was een gesprekje met hem en vroeg wat hij aan het doen was. Hij vertelde dat hij voor school dieren moest determineren en dat ze daarvoor een app gebruiken. Helaas bleven de dieren die hij zag niet stil zitten zodat het nog lastig was ze met behulp van de app op de telefoon te determineren. Ah, zei mijn metgezel, je bent dus niet van het onderzoek over muggen dat hier gedaan wordt. Nee, zei hij en trok onderwijl een gezicht dat ik interpreteerde als verontschuldigend. Daarna liep hij weg.
Verantwoording nodig door leeftijdsverschil?
Mmm, merkte degene met wie ik was op, zou hij denken dat hij zich aan ons moest verantwoorden, omdat hij zoveel jonger is dan wij. En dat wij niet aan hem hoeven te vertellen wat wij doen, omdat we volwassen zijn? Tja, dat was ook een gedachte die bij mij opkwam. Misschien omdat hij na het verontschuldigde gezicht zich meteen uit de voeten maakte, kreeg ik een gedachte van iemand die bij de conrector moet komen en blij is er met een waarschuwing van af te komen. Zijn reactie deed me inzien dat hij dit gesprek niet als een gelijkwaardig gesprek zag en dat ongelijkheid in een klein hoekje zit.
Ongelijkwaardig gesprek
Het was helemaal niet onze insteek om iemand te laten voelen dat hij zich moet verantwoorden maar het leek er sterk op dat de jongen het wel zo voelde. Hoe komt dat? Wat maakte dat dit gesprek tot een ongelijkwaardige uitwisseling? Waarschijnlijk doordat wij niks over onszelf deelden, maar hem vragen stelden over wat hij daar deed. Hij kan de uitwisseling daardoor best eens als een ondervraging in plaats van een gelijkwaardig gesprek opgevat hebben.
Het voorval deed me beseffen dat het erg belangrijk is om ook tijdens een korte interactie met een onbekende daadwerkelijk contact te maken.
Wat heb jij nodig om je gelijkwaardig te voelen aan je gesprekspartner?
Misschien vind je dit ook interessant: Emphatisch gesprek: de spreker